QRV op 5400kHz

 

Nu we in Nederland uit mogen komen op de 60 meter band (5350 tot 5450kHz) en je wilt hier iets gaan doen zal je ook voor een antenne moeten zorgen.

Je kunt natuurlijk een dipool van ongeveer 2 maal 13,20 meter ophangen maar in mijn situatie heb ik beperkte ruimte en wil ook weer niet teveel draden rond het huis.

Ik had een eigenbouw dipool antenne met coax traps hangen voor 40, 80 en 160 meter. Er zaten dus traps in die resoneerden op 7050kHz en 3600kHz. De antenne hangt met het voedingspunt op 16 meter hoogte in mijn antennemast en is in een driehoek vorm opgehangen. Voor 40 meter en 80 meter is het een inverted V en vanaf dat punt zijn de draden naar binnen gespannen, weer naar de antennemast toe.

In deze antenne zou ik nog extra traps kunnen aanbrengen met een resonantie frequentie van 5400kHz. Maar omdat ik over een SteppIR met 40 meter element beschik, heb ik de 40 meter dipool niet nodig. Daarom heb ik de 7050kHz coax traps er uit gehaald en de antenne opgebouwd zoals in de tekening 1 is weergegeven. Ieder kan dit natuurlijk uitvoeren op een manier die het beste bij zijn of haar situatie past. In een grijs verleden heb ik al eens een artikeltje geschreven over traps voor een WARC banden dipool. De beschrijving hiervan, en enkele andere artikelen kan je vinden op https://veronvrzatwente.nl/?page_id=379

Of via QRZ.COM, PA0GJV

Het principe is gelijk gebleven maar de uitvoering en afwerking is iets aangepast.

 

De coax traps

Een aardig programma om een coax trap te berekenen vind je op:

http://www.cqham.ru/coaxtrap.htm

Dit downloaden en installeren. Hieronder mijn situatie waarbij ik gebruik maak van 50mm PVC afvoerbuis. Maar wanneer je toevallig nog 40mm o.i.d. hebt liggen gaat dat ook net zo goed.

 

Invullen van de rest zoals frequentie, vorm diameter etc., wijzen zich zelf.

Als coax gebruik ik RG58 en het gekozen cable type (Belden 8259) komt het beste met de praktijk overeen. Mijn situatie ingevuld en de uitkomst is 10,92 dus bijna 11 windingen. De foto’s in dit artikel geven je een impressie van deze coax traps.

Zoals je ziet houd ik enige ruimte aan om de trap af te kunnen regelen.

Hoe een dipool voor 5400kHz gemaakt en afgeregeld moet worden zal bekend zijn en kijk anders even op het eerder genoemde artikel over de WARC traps bij “Afregelen” Alleen zal je voor de 60 meter band met twee  ¼  golf stukken draad van ongeveer (300/5,4/4 x 0,95=13,20 meter) moeten beginnen.

 

De Coax Traps.

De traps heb ik gemaakt van RG58/U coax. De coax uiteinden met vaseline insmeren en even verwarmen met een aansteker zoals het er iets in trekt. En wanneer alle gereed is de rest ook goed invetten met vaseline. Bij mij hing de oude antenne meer dan 20 jaar buiten en werkte nog steeds. Om de paar jaar even opnieuw dik in de vaseline zetten is wel aan te bevelen.

 

Ook heb je niets te maken met condensatoren, want een opgerold stuk coax en daarna slim aangesloten voorziet in beide componenten. De capaciteit van RG58/U is ongeveer 100 pF per meter. Tijdens velddagen bliezen we traps die met een L en C gemaakt waren of zelfs met RG213 als C, geheid op wanneer we meer vermogen maakten. De 40 meter coax traps hebben we toen eens kunnen testen met 1kW en dat gaf geen problemen.

 

Op de foto’s is duidelijk te zien hoe ik ze uitgevoerd heb. Op het Internet vind je diverse uitvoering vormen.

Door op de juiste plaats een tweetal gaatjes te boren, ter dikte van de coax, kunnen de uiteinden van de coax naar binnen gestoken worden. De trap is hiermee al redelijk gefixeerd. Tegenover deze doorvoeren weer twee gaatjes boren die ongeveer 2cm van de coax windingen af liggen en hier de 4mm boutjes monteren.

Aan het soldeerlipje komt een uiteinde van de coax. Onder een tweede moertje komt uiteindelijk de eigenlijke antennedraad. Een doorverbinding maken tussen de buiten mantel en binnen geleider met een stukje draad wat in de PVC buis komt. Onderstaand een iets andere mechanische uitvoering maar hier gaat het om hoe de coax van de trap goed te verbinden.

 

Uitgang Ingang

Manier van aansluiten

 

Let wel op de ingang en uitgang van de traps.!!! In veel artikelen wordt hierover niets gezegd of soms zelfs verkeerd geadviseerd. De ingang (buiten mantel van de coaxkabel) komt aan de voedende kant van de antenne, dus kijkt naar de boom van de antenne. De uitgang (binnen geleider van de coaxkabel) kijkt naar het antenne element uiteinde. Zie bovenstaande tekening en anders het genoemde artikel op de veronvrzatwente site.

 

    Aanzicht van de “ingang” van de trap. Buitenmantel is hier het aansluitpunt.

 

 

Traps Afregelen

Afregelen heb ik gedaan een MFJ259 antenne analyzer en een scoop. Met de analyzer als generator op 5400kHz wordt de spoel licht gekoppeld en met een oppikspoel het signaal op de scoop zichtbaar gemaakt. Door de frequentie te variëren zie je meteen waar de trap een piek heeft, dus in resonantie is. Maximaal signaal op de scoop.

Door de windingen te verschuiven kan je het maximum op de gewenste frequentie van 5400kHz brengen. Ik had dit gedaan en daarna de boel gefixeerd met PVC lijm. Hierdoor ging de resonantie frequentie iets van 40kHz omlaag! Dus afregelen op ongeveer 5440 kHz en daarna met PVC lijn fixeren. Of iets anders verzinnen HI. Niet alles insmeren?

 

Coax trap aansturen met bv MFJ analyzer en daarboven zie je de oppikspoel

 

Overzicht meetopstelling met sinus van 5400kHz op de scoop

 

De 5400kHz Coax traps gereed en gefixeerd. Pijl geeft de element richting aan.

 

Zoals gezegd had ik mijn oude antenne (W3DZZ principe) verlengd door er traps voor         3,6 MHz aan toe te voegen en dus een PA0GJV antenne werd, zodat ik naast 40 en 80 meter ook op 160 meter kan uitkomen. Ieder kan op deze manier een antenne maken voor de banden waarop je uit wil komen. Het is een kwestie coax traps met de juiste sper frequentie toevoegen.

 

 

PA0GJV coax trap dipool antenne voor 60 80 en 160 meter.

 

Opvallend was dat ik de dipool voor 60m tot ongeveer 12,80 meter moest inkorten nadat de antenne in een V-vorm hing en de traps gemonteerd waren. Dat zelfde geldt voor 80m. Zonder traps was de draad iets van 3,75 meter lang voor resonantie op 3600kHz. Met de trap er bij werd dus ongeveer 3,45 meter.

Van de oorspronkelijke 160m dipool moest ik ook bijna 1,50 meter af halen. Dit komt omdat de invloed van de oude 40m trap anders was dan de 60m trap. Deze zit verderop in de antenne en werkt blijkbaar hier meer als verlengspoel.

Hoe dan ook, het zijn richtgetallen en afregelen is kwestie van meten en aanpassen. Ook de manier waarop de antenne wordt opgehangen zal van invloed zijn.

Als toegift nog een foto van de 3600kHz coax traps die vele jaren buiten hebben gehangen. Ik heb je voor de zekerheid even nagemeten maar ze zaten praktisch nog op 3600kHz! Wel even schoongemaakt en gefixeerd met PVC lijm. Dat had ik blijkbaar toen niet gedaan.

De 3600 kHz traps zijn nog gemaakt op 40mm PVC buis en hebben 20 windingen.

 

 

En een plaatje van de ophanging. Hier zie je 1 hoek met bovenaan net zichtbaar de 5400kHz trap en er onder de 3600kHz trap.

 

Hopelijk levert het weer nabouw inspiratie op of ideeën om iets anders te maken.

 

73 Gerrit

PA0GJV